[صفحه اصلی ]   [Archive] [ English ]  
:: صفحه اصلي :: درباره نشريه :: آخرين شماره :: تمام شماره‌ها :: جستجو :: ثبت نام :: ارسال مقاله :: تماس با ما ::
بخش‌های اصلی
اطلاعات نشریه::
محورهای موضوعی::
صفحه اصلی::
آرشیو مجله و مقالات::
برای نویسندگان::
برای داوران::
ثبت نام و اشتراک::
تسهیلات پایگاه::
فهرست مقالات آماده انتشار::
فرم تعهد نویسندگان::
فرم تعارض منافع::
فرایند داوری::
پرسش های متداول::
تماس با ما::
::
جستجو در پایگاه

جستجوی پیشرفته
..
دریافت اطلاعات پایگاه
نشانی پست الکترونیک خود را برای دریافت اطلاعات و اخبار پایگاه، در کادر زیر وارد کنید.
..
آمار فصلنامه

تعداد دوره ها

12

نسخه های نشریه 

     47

مقالات منتشر شده

364

تعداد داوران

290

..
همکاری با انجمن
این فصلنامه به موجب تفاهم نامه منعقد شده میان مرکز آموزش مدیریت دولتی و انجمن علمی ایرانی حقوق اداری، از همکاری با این انجمن برخوردار است.
..
پرتال نشریات علمی
..
دسترسی آزاد
..
ای نماد
..
:: دوره 12، شماره 42 - ( 5-1404 ) ::
جلد 12 شماره 42 صفحات 229-205 برگشت به فهرست نسخه ها
تحلیلی بر چالش‌ها و راهکارهای حقوقی پیاده‌سازی هوش مصنوعی در نظام اداری ایران
علی مهدی*
چکیده:   (1867 مشاهده)
پیاده‌سازی هوش مصنوعی در سیستم‌های حقوقی و اداری ایران، از چالش‌های اساسی امروزین نظام اداری کشور است که نیازمند تدوین چارچوب‌های حقوقی خاص و تطبیق‌یافته با شرایط بومی و اجتماعی ایران هست. در این راستا، پرسش اساسی این پژوهش آن است که: نظام حقوق اداری ایران چگونه می‌تواند به نحو مؤثر و ایمن، فناوری هوش مصنوعی را پیاده‌سازی کند و چه چالش‌ها، فرصت‌ها و راهکارهای حقوقی در این مسیر وجود دارد؟ یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد چالش‌هایی نظیر: نبود قوانین اختصاصی، ابهام در تعیین مسئولیت تصمیمات اتخاذشده توسط سیستم‌های هوشمند، تهدیدات مربوط به حریم خصوصی و داده‌های شخصی، و احتمال بروز تبعیض و نقض حقوق بشر، از موانع مهم پیاده‌سازی این فناوری در نظام اداری کشور هستند. در مقابل، هوش مصنوعی می‌تواند فرصت‌هایی همچون ارتقای بهره‌وری، افزایش شفافیت، کاهش فساد اداری و بهبود خدمات عمومی را به همراه داشته باشد. برای تحقق این مزایا و کاهش پیامدهای منفی؛ پژوهش حاضر، راهکارهایی مانند: تدوین قوانین جامع و تطبیقی در حوزۀ مسئولیت‌پذیری، حفاظت از داده‌ها و حقوق شهروندی، ایجاد نهادهای مستقل نظارتی، نظارت دائمی بر عملکرد الگوریتم‌ها، ارزیابی تأثیرات اجتماعی و حقوقی آن‌ها، فرهنگ‌سازی عمومی و آموزش تخصصی مدیران و قضات، همچنین بهره‌گیری از تجربیات حقوقی کشورهای پیشرو را پیشنهاد می‌کند. درنهایت، نتیجه‌گیری این است که پیاده‌سازی موفق و مسئولانه هوش مصنوعی در ساختار اداری ایران، مستلزم بازنگری بنیادین در سیاست‌گذاری حقوقی، تقنین هدفمند و ایجاد زیرساخت‌های حقوقی و نهادی هماهنگ با تحولات فناوری است
واژه‌های کلیدی: هوش مصنوعی، حقوق اداری، قانون‌گذاری، مسئولیت‌پذیری، حریم خصوصی
متن کامل [PDF 4974 kb]   (539 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
فهرست منابع
1. جباری، محمد و ولی‌الله، کریم (۱۴۰۳). «مسائل حقوقی پیاده‌سازی هوش مصنوعی در اداره عمومی: یک مطالعه موردی از ایران». مجله بین‌المللی حقوق اداری، ۳۲(۱)، 92-78
2. جعفری، حمید و رضاعی، فائزه (۱۴۰۳). «هوش مصنوعی و دولت‌داری عمومی: فرصت‌ها و چالش‌های حقوقی در ایران». نشریه حقوق دیجیتال حکمرانی ایران، ۱۸(۴)، 60-45.
3. خسروی، مجتبی و نظری، حسین (۱۴۰۳). «چالش‌های حقوقی در پیاده‌سازی دولت الکترونیک در ایران». فصلنامه حقوق عمومی، ۱۵(۴)، ۱20-۱01.
4. رحیمی، مهدی و همکاران (۱۴۰۰). «نقش هوش مصنوعی در ارتقای کیفیت خدمات عمومی در ایران». مجله مدیریت دولتی، ۵(۲)، 92-78.
5. رضائیان، علیرضا و کیانی، فائزه (۱۴۰۱). «بررسی قابلیت‌های هوش مصنوعی در بهبود نظام اداری ایران». نشریه دولت الکترونیک، ۱۰(۱)، 30-18.
6. سلیمانی، نرگس و غفاری، محمد (۱۴۰۲). «پیشنهاد چارچوب قانونی برای استفاده از هوش مصنوعی در نظام اداری ایران». نشریه حقوق دیجیتال حکمرانی ایران، ۱۹(۱)، 50-33.
7. صادقی، محمد و غفاری، محمد (۱۴۰۳). «هوش مصنوعی در سیستم‌های اداری: یک مرور جامع». نشریه تحقیقات اداری ایران، ۲۹(۲)، 25- 12 .
8. ظهیری، امیر و رحمانی، حسن (۱۴۰۳). «بهینه‌سازی خدمات عمومی با هوش مصنوعی: مطالعات موردی از ایران». مجله بین‌المللی مدیریت دولتی، ۳۹(۵)، ۱38-۱23.
9. عباسی، فاطمه (۱۴۰۱). «بررسی امکان‌سنجی هوش مصنوعی در سیستم قضائی ایران». مجله حقوق قضائی، ۱۱(۲)، 80-65.
10. فلاحی، سعید و حسینی، نادر (۱۴۰۲). «هوش مصنوعی و چالش‌های نظارت بر کارکرد دولت در ایران». فصلنامه نظارت و ارزیابی، ۹(۳)، 105-88.
11. مردادی، مسعود و عبدالله‌زاده، سحر (۱۳۹۹). «تأثیر هوش مصنوعی بر مدیریت منابع انسانی در دولت ایران». فصلنامه مدیریت منابع انسانی، ۸(۱)، 70-55.
12. مهدوی، سعید و همکاران (۱۴۰۲). «آیین‌نامه‌ها و قوانین مربوط به داده‌ها و حریم خصوصی در ایران». نشریه حقوق دیجیتال، ۱۲(۳)، 60-45.
13. میرزایی، مهسا و طاهری، رضا (۱۴۰۱). «بررسی اثرات هوش مصنوعی در حقوق بشر و قوانین ایران». مجله حقوق بشر، ۷(۲)، ۱30-۱12.
14. موسوی، حامد و قربانی، سعید (۱۴۰۱). «پیش‌بینی وضعیت استخدام و ارزیابی کارکنان دولتی با استفاده از هوش مصنوعی». نشریه مدیریت منابع انسانی، ۹(۱)، 58-40.
15. Anderson, D., & Turner, S. (2023). "AI, Accountability, and Transparency in Public Sector Governance." Government Information Quarterly, 40(3), 234-250.
16. Binns, R. (2024). "AI in Public Administration: Combating Corruption through Data Analytics." Journal of Technology and Law, 18(3), 77-94.
17. Brown, E., & Smith, R. (2023). "Artificial Intelligence in Public Administration: International Experiences." Public Administration Review, 83(5), 1456-1468.
18. Carvalho, A., & Rosa, L. (2024). "Artificial Intelligence and Administrative Law: A New Paradigm." Cambridge AI Law Journal, 5(1), 55-72.
19. Crawford, K. (2024). "AI and Administrative Law in the United States: Risks and Legal Gaps." Yale Law Journal, 133(4), 210-235.
20. European Commission. (2024). Artificial Intelligence and the Law: Regulatory Challenges in Europe. Brussels: European :union: Publications.
21. European Commission. (2025). AI and Fundamental Rights: Regulatory Approaches in the EU. Brussels: European :union: Publications.
22. Fitzgerald, J. (2024). "Privacy Concerns in the Use of AI for Anti-Corruption Efforts." International Journal of Privacy Law, 29(1), 55-70.
23. Gonzalez, M., & Patterson, L. (2024). "Regulating AI in Public Administration: Challenges and Policy Options." Journal of International Public Policy, 18(1), 23-41.
24. Harris, D., & Lee, M. (2024). "Adaptive Compensation Models in AI Decision-Making." Technology and Law Review, 45(3), 234-250.
25. Hernandez, A. (2024). "Ethical and Legal Challenges in AI-Driven Governance." Ethics and Technology Review, 11(2), 112-125.
26. Janssen, M., & van der Voort, H. (2025). "Theories of Digital Governance and Algorithmic Transparency." Government Information Quarterly, 42(1), 103-115.
27. Jasanoff, S. (2024). Data Privacy Laws and AI: A Global Review. MIT Press.
28. Kettunen, P., & Kallio, J. (2025). "Smart State and the Integration of AI in Public Sector Decision-Making." International Review of Administrative Sciences, 91(2), 312-330.
29. Liang, P., et al. (2024). "Social Credit Systems and AI-Based Governance in China: A Comparative Study." Harvard Law Review, 137(2), 320-345.
30. Moor, J. H. (2006). "The Role of Ethics in Artificial Intelligence." Journal of Computer Ethics.
31. Moor, J., & Daut, M. (2024). "Ethics of AI in Government: A Comparative Study." Ethics and Information Technology, 26(2), 112-130.
32. O'Neil, C. (2024). Weapons of Math Destruction: How Big Data Increases Inequality.
33. Schneider, J., & Klein, M. (2023). "Legal Implications of Artificial Intelligence in Administrative Systems." Harvard Law Review, 139(4), 789-804.
34. Smith, J. (2024). "Shared Responsibility in AI-Driven Government Systems." International Journal of Law and Technology, 11(4), 89-102.
35. Smuha, N. A. (2024). "Transparency and Accountability in AI-Based Decision-Making: The European Legal Framework." Cambridge University Press.
36. Susskind, R. (2024). Artificial Intelligence and the Rule of Law. Oxford University Press.
37. Wang, Y., & Lee, M. (2023). "Artificial Intelligence in Judicial Systems: A Global Perspective." International Journal of Law and Technology, 11(3), 90-108.
38. Zhang, W., & Chen, L. (2024). "AI and Smart Governance in China: Legal Challenges and Ethical Considerations." Journal of Chinese Law & Policy, 15(1), 78-99.
ارسال نظر درباره این مقاله
نام کاربری یا پست الکترونیک شما:

CAPTCHA


XML   English Abstract   Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Mahdi A. An Analysis of Legal Challenges and Solutions for the Implementation of Artificial Intelligence in Iran’s Administrative System. qjal 2025; 12 (42) :205-229
URL: http://qjal.smtc.ac.ir/article-1-1430-fa.html

مهدی علی. تحلیلی بر چالش‌ها و راهکارهای حقوقی پیاده‌سازی هوش مصنوعی در نظام اداری ایران. حقوق اداری. 1404; 12 (42) :205-229

URL: http://qjal.smtc.ac.ir/article-1-1430-fa.html



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 12، شماره 42 - ( 5-1404 ) برگشت به فهرست نسخه ها
فصلنامه علمی پژوهشی حقوق اداری Administrative Law
Persian site map - English site map - Created in 0.07 seconds with 47 queries by YEKTAWEB 4732