:: دوره 4، شماره 12 - ( 11-1396 ) ::
جلد 4 شماره 12 صفحات 108-95 برگشت به فهرست نسخه ها
گفتاری در حقوق نمودهای فرهنگ‌عامه؛ با تأکید بر ضوابط بهره‌برداری آزاد از نمودها  
زهرا شاکری*
دانشگاه تهران
چکیده:   (3568 مشاهده)
نمودهای فرهنگ عامه ثمره کوشش گروه‌های مختلف انسانی هستند که از ارزش معنوی و مالی برخوردار بوده و به عنوان دارایی فکری و معنوی اقوام بومی تلقی می‌شوند. از سویی مردم جامعه نیز تمایل دارند برای گذران حیات خود از این دارایی بهره برده و از آنها در مسیر تعالی خود استفاده کنند. از این‌رو، بررسی حمایت حقوقی از این دارایی‌ها و ضوابط بهره‌‌برداری آزاد از آنها بسیار مهم است. علمای حقوق کوشش نموده‌اند سازوکار حمایت و بهره‌برداری را براساس نظام حقوق مالکیت فکری مورد تحلیل قرار دهند؛ اما این تحلیل با دشواری روبرو است چه نظام حقوق مالکیت فکری دارای عناصری مانند: اصالت، جدید بودن، ابتکاری بودن و تثبیت اثر است که به دشواری در نمودهای فرهنگ‌عامه تحقق می‌یابد و از طرفی استفاده از نمودها نیز باید ضوابط و مقررات نظام‌مندی داشته باشد که این دارایی‌های معنوی به یغما نرود. لذا پرسش آن است که جامعه چگونه به این نمودها دسترسی خواهد داشت و دامنه انحصار دارندگان نمودها تا کجاست؟ مقاله حاضر  تلاش می‌کند با روش توصیفی تحلیلی و با رویکرد کتابخانه‌ای به بررسی مسأله تحلیل نمودها در قالب حقوق مالکیت فکری، مالکیت نمودها و قلمرو بهره‌برداری از نمودها پرداخته و سرانجام نتیجه می‌گیرد که دامنه استفاده از نمودها به تعیین معیارهایی نیاز دارد و معیارهای مربوطه حقوق مالکیت فکری در این زمینه مؤثر است.
واژه‌های کلیدی:  بهره‌برداری آزاد، حقوق مالکیت فکری، حق معنوی، مالکیت، محدودیت‌ها و استثنائات، نمودهای فرهنگ‌عامه.
متن کامل [PDF 124 kb]   (401 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي


XML     Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 4، شماره 12 - ( 11-1396 ) برگشت به فهرست نسخه ها