:: دوره 10، شماره 35 - ( 7-1402 ) ::
جلد 10 شماره 35 صفحات 136-111 برگشت به فهرست نسخه ها
نظام تفویض اختیار در حقوق عمومی؛ ماهیت، مبانی و محدودیت‌ها
علی فقیه حبیبی* ، بابک باصری
چکیده:   (2367 مشاهده)
تفویض اختیار در حقوق عمومی یک قاعده نیست، اما استثناء بودن نیز از اهمیت آن نمی­کاهد. این امر با توجه به گفتمان دوسویه حقوق عمومی- هنجارگرایی و کارکردگرایی- علاوه بر آنکه از تمرکز قدرت جلوگیری کرده موجب تسریع امور و بهبود روابط اداری مؤثر نیز می­گردد. اگرچه در بحث تفویض اختیار نگاه­ها بیشتر معطوف به حقوق اداری است، اما در حقوق اساسی و بویژه نظام ارزشی، تفویض اختیار امری حائز اهمیت است که آن ­را تفویض اختیار صعودی می­نامیم. این موضوع در مدرنیته با درک عقل خودبنیاد نقاد در قالب نظریه قرارداد اجتماعی و تفویض قدرت عمومی از سوی مردم به هیئت حاکم قابل بررسی است. از این جهت، این مقاله نیز بر موضوع تفویض اختیار در حقوق اساسی تمرکز دارد و آن­را روی دیگر سکه تفویض اختیار در حقوق اداری می­داند. حاکمیت قانون ایجاب می­کند که در نظام اداری اصل بر قائم به شخص بودن صلاحیت­ها است و تفویض اختیار استثنای آن چرا که هر مقامی صلاحیت خویش را از قانون دریافت می­کند و واگذاری آن نیز نیازمند تجویز قانون است. همچنین مقام اداری نمی­تواند کلیه اختیارات خویش را تفویض کند و تنها بخشی از اختیارات که منع قانونی ندارد قابل تفویض هستند. پرسش اصلی این مقاله چیستی و آثار حقوقی تفویض اختیار در پرتو اصول حقوق عمومی است. در این نوشتار شرایط و محدودیت­های تفویض اختیار در حقوق عمومی طی روشی توصیفی- تحلیلی مورد بررسی قرار گرفته است. تفویض اختیار یک ضرورت اجتناب‌ناپذیر در حقوق عمومی است که در دو سطح حقوق اساسی برپایه نظریه نمایندگی و در حوزه حقوق اداری قابل بررسی است.
 
واژه‌های کلیدی: حقوق اساسی، حقوق اداری، تفویض اختیار، صلاحیت، قرارداد اجتماعی، وضعیت اضطراری
متن کامل [PDF 390 kb]   (506 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
فهرست منابع
1. آلن ر. بالن و ب.گای پیترز (1384)، سیاست و حکومت جدید، ترجمه عبدالرحمن عالم، تهران: نشر قوس
2. امامی، محمد و کوروش استوارسنگری (1388)، حقوق اداری، چاپ هشتم، تهران: میزان.
3. امیرارجمند، اردشیر و مشتاق زرگوش (1387)، «نظریه اضطراری حقوق اداری»، مجله تحقیقات حقوقی، شماره 47.
4. انصاری، ولی الله (1386)، کلیات حقوق اداری، چاپ هفتم، تهران: چاپ هفتم، نشر میزان.
5. زرگوش، مشتاق، (1385)، «مبانی نظری مسئولیت مدنی دولت در حوادث غیرمترقبه»، مجله حقوق عمومی و حقوق بشر، شماره 2.
6. ژان ژاک روسو (1389)، قرارداد اجتماعی، چاپ پنجم، ترجمه مرتضی کلانتریان، نشر آگه.
7. سنجابی، کریم، حقوق اداری ایران، انتشارات مهر آئین، چاپ سوم، بی‌تا.
8. طباطبائی موتمنی، منوچهر (1387) حقوق اداری، انتشارات سمت، چاپ چهاردهم.
9. فروغی، محمدعلی (1388)، سیر حکمت در اروپا، چاپ پنجم، تهران: نشر زوار.
10. کاتوزیان، ناصر (1385)، حقوق مدنی، اعمال حقوقی، چاپ یازدهم، تهران: شرکت سهامی انتشار.
11. مجموعه آرای هیأت عمومی دیوان عدالت اداری (1389)، انتشارات جنگل.
12. موسی‌زاده، رضا، حقوق اداری (1386)، چاپ اول، تهران: نشر میزان، جلد 2 و 1.
13. هابز، لویاتان (1391)، ترجمه حسین بشیریه، تهران: ، نشر نی.
14. Bell, Reginald L. & Nancy Dusty Bodie (2012). Delegation, Authority and Responsibility: Removing the Rhetorical Obstructions in the Way of an Old Paradigm, Journal of Leadership, Accountability and Ethics vol. 9(2)
15. Bradley and Ewing (1998). Constitutional and Administrative Law, Longman, 14th Editions.
16. BROWN, Veville and Bell, John (1998), Ferench administrative law, Oxford, 5th edition.
17. Laughlin, Martin (2012) Foundational Of Public Law, London: Oxford. First edition.
18. Mahendra, P.Singh (1985). German Administrative Law, Berlin: Springer - Verlay.
19. Murume, S.B.M and Ndudzo (2016). The essence of the principle of delegation of authority, journal of research in humanities and social science, Vol 4, issue 6.
20. OVIAWE, EDOSA (2015). DELEGATION: Benefits, Limitations & Why Managers Find It Difficult To Delegate, Paper Presentation at the Nasarawa State University, Nigeria.
21. Robert K.Fleck and F.Andrew Hanseen (2010) Repeated adjustment of Delegated power and History of Eminent Domain, Use Center in law, Economics and organization Research paper No.CO6-13.
22. Schmitt, Carl (1995). The concept of the political, university of Chicago press, 4thEditions.



XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 10، شماره 35 - ( 7-1402 ) برگشت به فهرست نسخه ها