[صفحه اصلی ]   [Archive] [ English ]  
:: صفحه اصلي :: درباره نشريه :: آخرين شماره :: تمام شماره‌ها :: جستجو :: ثبت نام :: ارسال مقاله :: تماس با ما ::
بخش‌های اصلی
اطلاعات نشریه::
محورهای موضوعی::
صفحه اصلی::
آرشیو مجله و مقالات::
برای نویسندگان::
برای داوران::
ثبت نام و اشتراک::
تسهیلات پایگاه::
فهرست مقالات آماده انتشار::
فرم تعهد نویسندگان::
فرم تعارض منافع::
فرایند داوری::
پرسش های متداول::
تماس با ما::
::
جستجو در پایگاه

جستجوی پیشرفته
..
دریافت اطلاعات پایگاه
نشانی پست الکترونیک خود را برای دریافت اطلاعات و اخبار پایگاه، در کادر زیر وارد کنید.
..
آمار فصلنامه

تعداد دوره ها

12

نسخه های نشریه 

     41

مقالات منتشر شده

358

تعداد داوران

290

..
همکاری با انجمن
این فصلنامه به موجب تفاهم نامه منعقد شده میان مرکز آموزش مدیریت دولتی و انجمن علمی ایرانی حقوق اداری، از همکاری با این انجمن برخوردار است.
..
پرتال نشریات علمی
..
دسترسی آزاد
..
ای نماد
..
:: دوره 11، شماره 37 - ( 2-1403 ) ::
جلد 11 شماره 37 صفحات 105-87 برگشت به فهرست نسخه ها
امکان‌سنجی اعطای حق دادخواهی به اتباع بیگانه در دیوان عدالت اداری
سیداحمد حبیب نژاد ، مهدی زارع*
چکیده:   (1321 مشاهده)
در اصل 173 قانون اساسی، حق دادخواهی برای «مردم» در دیوان عدالت اداری تصریح شده است. بدینگونه که قانونگذار اساسی با بنا نمودن دیوان عدالت اداری، ابزاری جهت احقاق حق مردم از دولت را طراحی نموده است. با تدقیق در تقابل واژه دولت و مردم در این اصل، می­توان چنین برداشت نمود که قانونگذار اساسی سعی نموده است که با عمومیت و اطلاق لفظ مردم در برابر دولت به گونه­ای مرزهای مفهومی مردم را تعریف نماید. اما از آنجا که شماری از افراد ساکن در کشور از تابعیت ایرانی برخوردار نیستند اما با دولت تعاملات روزمره دارند و در مواردی به ناچار نیازمند احقاق هستند، این پرسش مطرح است که آیا اتباع بیگانه در دایره مفهومی مردم قرار می­گیرند و از حقوق مندرج در اصل 173 قانون اساسی برخوردار هستند؟
با توجه به مباحث مطرح شده در این نوشتار و با تحلیل اسناد بین­المللی و تحلیل قانونی اصول قانون اساسی و قوانین عادی و همچنین رویه دیوان عدالت اداری رهیافت این پژوهش بر این اساس بیان می­­شود که هرچند اولاً هیچ یک از قوانین داخلی حق دادرسی عادلانه در دادگاه اختصاصی اداری و امکان تقدیم دادخواست اتباع بیگانه در دیوان عدالت اداری را سلب نکرده است و ثانیاً با توجه به اصل احترازیت قیود و اصل قرینه حکمت در اصول فقه، که دلالت بر اطلاق کلمه «مردم» بر اتباع بیگانه نیز می­نماید با اینحال برای رفع ابهام در این موضوع باید در نظر گرفتن مصالح عمومی و امنیت ملی، هنجاری مشخص و شفاف وضع گردد. البته درعمل و با توجه به بند الف ماده 18 قانون آئین دادرسی دیوان عدالت اداری که درج کد ملی را در تقدیم دادخواست به دیوان ضروری انگاشته است مانعی جدی در جهت دریافت­ دادخواست­ اتباع وجود دارد.
 
واژه‌های کلیدی: حق دادخواهی، قانون اساسی، اتباع بیگانه، حق دادرسی عادلانه، دیوان عدالت اداری
متن کامل [PDF 639 kb]   (234 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
فهرست منابع
1. آخوندی، محمود (1378)، حق بهره مندی از محاکمه عادلانه، مجله حقوقی دادگستری، شماره 27.
2. ارفع¬نیا، بهشید، (1382)، حقوق بین¬الملل خصوصی، جلد اول، تهران، بهناب.
3. امیدی، طاهره، سیدحسینی، سیدسعید (1395)، تحلیل حق دادرسی عادلانه در پرتو اسناد حقوق بشری با نگاهی به قوانین ایران، مجله مطالعات حقوق، صاحب امتیاز: موسسه آموزش عالی آزاد نگاره، زمستان، شماره 5.
4. جعفری لنگرودی، محمد جعفر، (1372)، ترمینولوژی حقوق، چاپ ششم، تهران، گنج دانش.
5. حاتمی، مهدی؛ ساعدی، بهمن؛ شهسواری، احسان؛ (1394)، وضعیت حقوقی بیگانگان در نظام حقوقی ایران در پرتو انسانی‌شدن حقوق بین‌الملل، مجله حقوق خصوصی دانشگاه تهران، شماره 26.
6. دهخدا، علی اکبر (1377)، لغت¬نامه، تهران: موسسه چاپ و انتشارات دانشگاه تهران.
7. رجب¬زاده، امید؛ عباسی، داود (1399)، برخورداري اتباع بیگانه از حقوق شهروندي و میزان رعايت حقوق بشر در ايران، همایش علمی پژوهشی منطقه‌ای پژوهش‌های کاربردی در علوم انسانی و علوم اسلامی؛ دوره 4؛ 1399/12/10.
8. رحیمی، محمدرضا (1393)، حقوق بیگانگان: مطالعه تطبیقی در حقوق بین‌الملل و حقوق اسلام، تهران: نشر دادگستر.
9. سلجوقی، محمود (1388)، حقوق بین¬الملل خصوصی، جلد اول، تهران، نشر میزان.
10. سوادکوهی¬فر، سام (1387)، تحلیلی از نظام دادرسی بر محور حقوق شهروندی، مجله دادرسی، شماره 72.
11. شهسواری، احسان (1393)، پیوند حمایت کنسولی و حق بر دادرسی عادلانه با تاکید بر رویه قضایی بین¬المللی، پایان نامه کارشناسی ارشد حقوق بین¬الملل، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران.
12. صدر الحفاظی، سید نصر الله (1370)، دیوان عدالت اداری و فلسفه تأسیس آن، مجله حقوقی دادگستری، شماره 2.
13. صدر، سید محمد باقر (1986)، دروس فی علم الاصول، بیروت: دارالکتب اللبنانی.
14. صورت مشروح مذاکرات مجلس بررسی نهایی قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران (1364)، جلد اول و سوم، انتشارات اداره کل امور فرهنگی و روابط عمومی مجلس شورای اسلامی.
15. ضیایی بیگدلی، محمدرضا (1390)، حقوق بین¬الملل عمومی، چاپ چهلم، تهران، گنج دانش.
16. قاسمی شوب، احمد علی (1383)، نگاهی به جایگاه بیگانگان در حقوق بین¬الملل با تاکیدی بر اسناد بین¬المللی حقوق بشر، مجله حقوقی دفتر خدمات حقوق بین¬المللی جمهوری اسلامی ایران، شماره 31.
17. قائمی، محمد حسن (1384)، بیگانه و احکام آن در حقوق ایران، نشریه دادرسی، شماره 54.
18. فضائلی، مصطفی، ساکت، محمدحسین، زمانی، سید قاسم (1389)، دادرسی عادلانه، محاکمات کیفری بین-المللی، مجله کتاب ماه علوم اجتماعی، شماره 31.
19. کردلر، نرگس؛ سید موسوی، میرسجاد (1396)، بررسی امنیت اتباع بیگانه در حقوق ایران و اسناد بین المللی، کنفرانس ملی حقوق و علوم سیاسی، قابلیت دسترسی در پایگاه سیویلیکا به نشانی https://civilica.com/doc/807297/.
20. مرندی، محمدرضا (1395)، نکاح زنان ایرانی با اتباع بیگانه در حقوق قضایی ایران، نشریه مطالعات علوم سیاسی، حقوق و فقه، سال دوم شماره 3.
21. مشهدی، علی (1395)، قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری در نظم حقوقی کنونی، تهران، انتشارات خرسندی.
22. مظفر، محمدرضا (1373)، اصول الفقه، قم: مکتب الاعلام الاسلامی.
23. معبودی نیشابوری، رضا، موسوی تقی آبادی، سید جمال الدین (1392)، تفسیری بر ماده 961 قانون مدنی، مجله حقوق خصوصی دانشگاه تهران، سال دهم شماره 1 پیاپی 22.
24. موسی¬زاده، ابراهیم (1391)، حقوق اداری، تهران: نشر دادگستر.
25. مولابیگی، غلامرضا (1395)، صلاحیت و آئین دادرسی دیوان عدالت اداری، تهران: انتشارات جنگل (جاودانه).
26. میرداماد نجف آبادی، سید علی (1390)، صلاحیت و حدود اختیارات دیوان عدالت اداری، مجله معرفت حقوقی، شماره اول.
27. Burd, Roxanne, Horan, Jacqueline (2012), Protecting the Right to a Fair Trial in the 21st Century -Has Trial by Jury Been Caught in the World Wide Web?, Criminal Law Journal, Volume 36, Issue 2, 2012, available at: https://ssrn.com/.
28. Cre ́peau a, Franc ̧ois, Jimenez b Estibalitz (2004), International Journal of Law and Psychiatry 27, available online at www.sciencedirect.com.
29. Schmid, Evelyne (2009), The Right to a Fair Trial in Times of
30. Terrorism: A Method to Identify the Non-Derogable Aspects of Article 14 of the International Covenant on Civil and Political Rights, Göttingen Journal of International Law 1 1, available at: https://ssrn.com.
31. قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
32. قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوبه 25/3/92.
33. قانون کنوانسیون وین درباره روابط کنسولی مصوب تاریخ 28/04/1367
ارسال نظر درباره این مقاله
نام کاربری یا پست الکترونیک شما:

CAPTCHA



XML   English Abstract   Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Habibnezhad S, Zare M. Feasibility study of assigning the right to pleading to foreign nationals in the Administrative Court of Justice. qjal 2024; 11 (37) :87-105
URL: http://qjal.smtc.ac.ir/article-1-1256-fa.html

حبیب نژاد سیداحمد، زارع مهدی. امکان‌سنجی اعطای حق دادخواهی به اتباع بیگانه در دیوان عدالت اداری. حقوق اداری. 1403; 11 (37) :87-105

URL: http://qjal.smtc.ac.ir/article-1-1256-fa.html



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 11، شماره 37 - ( 2-1403 ) برگشت به فهرست نسخه ها
فصلنامه علمی پژوهشی حقوق اداری Administrative Law
Persian site map - English site map - Created in 0.14 seconds with 47 queries by YEKTAWEB 4710