[صفحه اصلی ]   [Archive] [ English ]  
:: صفحه اصلي :: درباره نشريه :: آخرين شماره :: تمام شماره‌ها :: جستجو :: ثبت نام :: ارسال مقاله :: تماس با ما ::
بخش‌های اصلی
اطلاعات نشریه::
محورهای موضوعی::
صفحه اصلی::
آرشیو مجله و مقالات::
برای نویسندگان::
برای داوران::
ثبت نام و اشتراک::
تسهیلات پایگاه::
فهرست مقالات آماده انتشار::
فرم تعهد نویسندگان::
فرم تعارض منافع::
فرایند داوری::
پرسش های متداول::
تماس با ما::
::
جستجو در پایگاه

جستجوی پیشرفته
..
دریافت اطلاعات پایگاه
نشانی پست الکترونیک خود را برای دریافت اطلاعات و اخبار پایگاه، در کادر زیر وارد کنید.
..
آمار فصلنامه

تعداد دوره ها

12

نسخه های نشریه 

     41

مقالات منتشر شده

358

تعداد داوران

290

..
همکاری با انجمن
این فصلنامه به موجب تفاهم نامه منعقد شده میان مرکز آموزش مدیریت دولتی و انجمن علمی ایرانی حقوق اداری، از همکاری با این انجمن برخوردار است.
..
پرتال نشریات علمی
..
دسترسی آزاد
..
ای نماد
..
:: دوره 11، شماره 39 - ( 8-1403 ) ::
جلد 11 شماره 39 صفحات 32-11 برگشت به فهرست نسخه ها
رویکرد نوعی‌سازی آرای دیوان عدالت اداری؛ تأملی بر ماده 93 قانون دیوان عدالت اداری
حسین آیینه نگینی*
چکیده:   (1157 مشاهده)
اصل «شخصی بودن اثر آرای قضایی»، ازجمله اصول دادرسی و یکی از ابعاد حراست از بعد ماهوی استقلال قضایی محسوب می‌شود. مستند به این اصل، آرای صادره از محاکم صرفاً در حقوق و تکالیف افرادِ دخیل در دادرسی واجد اثر بوده و برای سایر اشخاص فاقد اثر می‌باشند. نظر به اینکه پذیرش مطلق این اصل در برخی موارد ممکن است زمینه اختلاف رویه‌ها و درنتیجه، بی‌عدالتی را در پی داشته باشد، اصل 161 قانون اساسی در مقام حل این موضوع، صلاحیت صدور آرای وحدت رویه را برای دیوان عالی کشور مقرر نموده است. علی‌رغم این مهم  در رویکرد تقنینی راجع به دیوان عدالت اداری به صورت عام و اصلاحات اخیر قانون دیوان به صورت خاص، قانونگذار برخلاف اصل حقوقی یادشده، آرای صادره از شعب و هیأت‌‌های این نهاد را واجد اثری نوعی و کلی دانسته است. ازجمله این مفاد، ماده 93 قانون دیوان عدالت اداری است که آرای هیأت‌های تخصصی و هیأت عمومی در مقام رسیدگی به شکایت از مصوبات دولتی را برای دستگاه‌ها و مراجع اداری و قضایی، معتبر و ملاک عمل دانسته است. بررسی رویکرد تقنینی مزبور در این مقاله، مبین این نکته بود که اگرچه نوعی‌سازی اثر آرای دیوان ممکن است محاسنی نیز داشته باشد، لیکن الزام دستگاه‌ها و مراجع قضایی و اداری به تبعیت از آرای هیأت عمومی در مقام رسیدگی به شکایت از مقررات دولتی، با موضوعات اساسی مختلفی ازجمله صلاحیت تفسیر قضایی (موضوع اصل 73)، نظارت رئیس مجلس بر مقررات دولتی (موضوع اصل 138)، بُعد ماهوی اصل استقلال قضایی و احصای منابع صدور رأی (موضوع اصل 167) و صلاحیت قضات محاکم در بررسی مقررات دولتی (موضوع اصل 170)  هماهنگ نمی‌باشد.  
 
واژه‌های کلیدی: دیوان عدالت اداری، اصل موردی بودن آرا، قانون اساسی، ابطال مقررات دولتی، ماده 93 قانون دیوان عدالت اداری
متن کامل [PDF 11524 kb]   (247 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
فهرست منابع
1. اداره کل امور فرهنگی و روابط عمومی مجلس شورای اسلامی، (1364). صورت مشروح مذاکرات مجلس بررسی نهایی قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، تهران: چاپخانه مجلس شورای اسلامی، چاپ اول، جلد دوم و سوم.
2. آئینه‌نگینی حسین، (1395). کلیدواژه «مقررات» در قانون اساسی از مفاهیم تا مصادیق، چاپ اول، تهران: خرسندی.
3. پروین، خیرالله و اصلانی، فیروز (1391). اصول و مبانی حقوق اساسی ، چاپ دوم، تهران: دانشگاه تهران.
4. جعفری لنگرودی، محمد جعفر (1386). مبسوط در ترمینولوژی حقوق، جلد 1، چاپ سوم، تهران: کتابخانه گنج دانش.
5. دهخدا، علی اکبر (1385). فرهنگ متوسط دهخدا، جلد1، تهران: موسسه چاپ و انتشارات دانشگاه تهران.
6. رستمی، ولی، آقایی‌طوق، مسلم، لطفی، حسن (1388). دادرسی عادلانه در مراجع اختصاصی اداری ایران ، چاپ اول، تهران: دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران.
7. رضایی‌زاده، محمد جواد (1385). حقوق اداری، چاپ اول، تهران: میزان.
8. کاتوزیان، ناصر (1392). مقدمه علم حقوق و مطالعه در نظام حقوقی ایران، تهران: شرکت سهامی انتشار.
9. موسی‌زاده، رضا (1391). حقوق اداری (1و2)، تهران: میزان، چاپ دوازدهم.
10. مؤتمنی طباطبایی، منوچهر (1387). حقوق اداری، چاپ پانزدهم، تهران: انتشارات سمت.
11. ب) مقالات
12. ابریشمی‌راد، محمدامین (1399). «تحلیل حقوقی و فقهی نظرات شورای نگهبان و رویه دیوان عدالت اداری در زمینه تسری اثر ابطال به زمان تصویب مقررات»، مطالعات فقه و حقوق اسلامی، شماره 23.
13. ابریشمی‌راد، محمدامین و آئینه‌نگینی، حسین (1398).«نقد صلاحیت دیوان عدالت اداری در صدور رأی وحدت رویه»، فصلنامه دانش حقوق عمومی، شماره 25.
14. آقایی‌طوق، مسلم (1397). «تأملی درخصوص اثر ابطال مصوبات مغایر با قانون»، فصلنامه مطالعات حقوق عمومی، شماره 48.
15. آئینه‌نگینی، حسین و ابریشمی‌راد، محمد امین (1401).« نقش شعب دیوان عدالت اداری در رسیدگی به دعاوی مسئولیت مدنی ناشی از تخلف دولت»، فصلنامه اندیشه‌های حقوق عمومی، سال دوازدهم، شماره اول پیاپی 22.
16. صالحی ذهابی، جمال (1389). «اصل نسبی بودن رأی حقوقی»، مجله حقوقی دادگستری، شماره 71.
17. فلاح‌زاده، علی‌محمد و ابریشمی‌راد، محمد امین (1393).«سنجش سازکار برتر نظارت بر مقررات دولتی نقدی بر نظارت موازی رئیس مجلس و دیوان عدالت اداری بر مقررات دولتی»، فصلنامه دانش حقوق عمومی، شماره 9.
ارسال نظر درباره این مقاله
نام کاربری یا پست الکترونیک شما:

CAPTCHA


XML   English Abstract   Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Ayenehnegini H. The approach of standardizing the opinions of the Court of Administrative Justice; A reflection on Article 93 of the Administrative Court Law. qjal 2024; 11 (39) :11-32
URL: http://qjal.smtc.ac.ir/article-1-1321-fa.html

آیینه نگینی حسین. رویکرد نوعی‌سازی آرای دیوان عدالت اداری؛ تأملی بر ماده 93 قانون دیوان عدالت اداری. حقوق اداری. 1403; 11 (39) :11-32

URL: http://qjal.smtc.ac.ir/article-1-1321-fa.html



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 11، شماره 39 - ( 8-1403 ) برگشت به فهرست نسخه ها
فصلنامه علمی پژوهشی حقوق اداری Administrative Law
Persian site map - English site map - Created in 0.14 seconds with 47 queries by YEKTAWEB 4710