:: دوره 10، شماره 33 - ( 12-1401 ) ::
جلد 10 شماره 33 صفحات 243-219 برگشت به فهرست نسخه ها
امکان‌سنجی اعطای تخفیف عوارض از سوی شوراهای اسلامی شهر (با نگاهی به آرای دیوان عدالت اداری)
وحید نکونام*
چکیده:   (680 مشاهده)
یکی از ابزارهای مهم تمرکززدایی، واگذاری حق و اختیار تصمیم‌گیری به نهادهای محلی است. این نهادها ضمن توجه به سیاست‌ها و تدابیر حکومت مرکزی و تحت نظارت و کنترل آن ایفای نقش می‌نمایند. شهرداری‌ها به عنوان نهاد محلی ارائه خدمات عمومی، زیر نظر شوراهای منتخب مردم به انجام وظیفه می‌پردازد. یکی از منابع اصلی درآمد شهرداری‌ها برای اداره شهر عوارض می‌باشد که حسب ملی یا محلی بودن، میزان و مرجع تعیین نرخ آن متفاوت است. با وجود آن که در آغاز فعالیت شوراها بخش عمده‌ای از عوارض از سوی شوراها تعیین می‌شد، لکن با گذشت زمان و با تصویب قوانین پنج ساله توسعه و نیز قوانین مالیاتی، حوزه دخالت شوراها محدود گردید تا جایی که این شائبه ایجاد شد که اساساً شوراها نقشی در تعیین، تغییر و تخفیف عوارض ندارند. با تصویب قانون برنامه ششم توسعه و قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب 1387 ابهامات در موضوع امکان‌سنجی تخفیف عوارض از سوی شوراها بیشتر شد و آرای دیوان عدالت اداری نیز به‌دلیل فقدان رویه واحد بر ابهامات افزود. قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب 1400 نیز ماده 50 قانون سابق را ابقا نمود و عملاً ابهام حل نشده باقی ماند. انتظار این بود که قانون درآمد پایدار و هزینه شهرداری‌ها و دهیاری‌ها مصوب تیرماه 1401 موضوع را تعیین تکلیف نماید، لکن این قانون نیز متعرض موضوع نگردید. این مقاله به روش توصیفی و تحلیلی به بررسی مقرره‌های قانونی و آرای صادره از سوی دیوان عدالت اداری، در موضوع امکان‌سنجی اعطای تخفیف عوارض از سوی شوراها می‌پردازد. بر اساس یافته‌های پژوهش به رغم رویکرد متزلزل آراء دیوان عدالت اداری امکان تخفیف عوارض محلی از سوی شوراها متصور بوده و نمی‌توان از بند الف ماده 6 قانون برنامه ششم توسعه و ماده 50 قانون مالیات بر ارزش افزوده منع کلی تخفیف عوارض را استنباط نمود.
واژه‌های کلیدی: عوارض، شوراهای اسلامی، شهرداری، دیوان عدالت اداری، مالیات، تخفیف عوارض، درآمدهای شهرداری
متن کامل [PDF 301 kb]   (760 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
فهرست منابع
1. آگاه، وحید و بوربوری، محمد نبی (1396). «دور باطل تصویب عوارض در شوراها و ابطال در هیات عمومی دیوان عدالت اداری»، مجله پژوهشهای حقوقی، ش 31.
2. اشتریان، کیومرث و کریمی فرد، حسن (1395). «نقد و بررسی عملکرد شوراهای اسلامی شهر در ایران»، مجله دولت پژوهی، ش 7.
3. امامی، محمد و استوار سنگری، کورش (1393). حقوق اداری، تهران: نشر میزان.
4. امامی، محمد و واعظی، مجتبی (1391). ضوابط دعاوی قابل طرح در دیوان عدالت اداری، تهران: انتشارات میزان.
5. ایرانی، محمد (1376). «حکایت شوراها»، مجله ایران فردا، ش 45.
6. تقوی، مهدی و مهندسی، ابوطالب (1385). مالیه عمومی، تهران: کتابخانه فروردین.
7. جعفری لنگرودی، محمد جعفر (1368). ترمینولوژی حقوق، تهران: گنج دانش.
8. حبیبیان نقیبی، مجید (1398). «مطالعه تطبیقی مالیات تکافلی و مالیات محلی»، نشریه دین و قانون، ش 26.
9. حسینی راد، رضا و صادق زاده، محمد حسن (1382). «مالیات بر ارزش افزوده»، نشریه تعاون و کشاورزی، ش 149.
10. خانجانی موقر، حسن (1385)، «نقش دستگاه قضایی در امور شوراها و نقش شوراها در امور قضایی»، ماهنامه دادرسی، ش 56.
11. رستمی، ولی (1390). مالیه عمومی، تهران: نشر میزان.
12. طباطبایی موتمنی، منوچهر (1390). حقوق اداری، تهران: انتشارات سمت.
13. عطریان، فرامرز، غمامی، سید محمد مهدی (1396). جهات ابطال عوارض شوراهای اسلامی در دیوان عدالت اداری، تهران: پژوهشگاه قوه قضائیه.
14. فلاح زاده، علی محمد (1394). حقوق اداری تطبیقی؛ عدالت رویه‌ای، تهران: انتشارات شهر دانش.
15. گروه پژوهشی حوزه و دانشگاه (1371). مبانی اقتصاد اسلامی، تهران: انتشارات سمت.
16. موسی زاده، رضا (1388). حقوق اداری، تهران: نشر میزان.
17. میرزایی، کورش (1396). عوارض و شورای شهر در پرتو دیوان عدالت اداری، تهران: انتشارات حقوق یار.
18. میرزایی، زهرا، عطایی، سید عسکر (1398). اصول و قواعد حاکم بر وضع عوارض توسط شوراهای اسلامی، تهران: انتشارات مجد.
19. ویژه، محمد رضا (1388). «اصل قانون مداری در اعمال اداری»، مجله آموزه‌های حقوقی، ش 12.
20. هداوند، مهدی و مشهدی، علی (1391). اصول حقوق اداری در پرتو آرا دیوان عدالت اداری، تهران: انتشارات خرسندی.
21. Nathan(1993). Dictionnaire Econmique et social, Paris: Dirigé par Claude-Danièle Échaudemaison.
22. World Bank(2008). Decentralization and Democracy: A Global Perspective in 2007, First Global Report by United Cities and Local Governments, March.



XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 10، شماره 33 - ( 12-1401 ) برگشت به فهرست نسخه ها