جایگاه مشارکت کارمندان در قوانین و مقررات اداری ایران
|
محمد متین ناطق پور، بیژن عباسی* |
|
|
چکیده: (424 مشاهده) |
اصل مشارکت در اداره امور کشور، رکن اساسی نظامهای دموکراتیک و مردمسالار است؛ اصلی که در نظامهای پلیسی جای خود را به اعمال یکجانبه و مستبدانه قوای حاکم داده و مسیر اداره دولت را به سوی استقرار یک ایدئولوژی خاص یا تأمین منافع شخص یا گروه اقلیت منحرف میسازد. در اصول متعددی از قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و قوانین موضوعه به اصل مشارکت اشاره شده است؛ اما آنچه اهمیت دارد، شیوۀ پیادهسازی این اصل و کاربست آن در قوانین و مقررات است. بهطور کلی، مشارکت در تصمیمات اداری برحسب نوع مشارکتکننده به دو دسته: مشارکت مستخدمین یا کارمندان و مشارکت ادارهشوندگان یا شهروندان تقسیم میشود که «مدیریت مشارکتی» ازجمله شیوههای نوین مدیریتی مرتبط با مشارکت کارمندان در اداره سازمانهاست. انواع روشهای مدیریت مشارکتی نظیر: «سهیمنمودن کارکنان در منافع اداره»، «مدیریت مشورتی»، «مدیریت دموکراتیک»، «حلقههای بهبود کیفیت» و «گروههای خودگردان» در بسیاری از نظامهای اداری اجرا میشود؛ اما «نظام پیشنهادها» تنها شیوهای است که در قوانین و مقررات اداری ایران مورد تاکید قرار گرفته است. تاکنون تحقیقات متعددی پیرامون عملکرد و بازدهی این نظام در ادارات مختلف انجام شده است؛ اما غالب مطالعات از جنبه مدیریتی و آماری به این موضوع نگریستهاند و بررسی قوانین و مقررات بالادستی نظام پیشنهادها مورد غفلت واقع شده است. در پژوهش توصیفی-تحلیلی حاضر، با بهرهگیری از منابع کتابخانهای به مطالعه مفهوم و پیشینه مدیریت مشارکتی پرداخته و سیاستهای کلی، قوانین، مقررات و دستورالعملهای مرتبط با مدیریت مشارکتی و نظام پیشنهادها نظیر آییننامه ماده 20 قانون مدیریت خدمات کشوری از جهات مختلف بررسی شد. در ادامه، سه آییننامه اجرایی این نظام در شرکت پالایش نفت اصفهان، شرکت آبوفاضلاب آذربایجانشرقی و دانشگاه فردوسی مشهد از جهت ارزشگذاری پیشنهادها بررسی شد. نتایج حاصل نشانگر آن است که در نظام پذیرش و بررسی پیشنهادها – بهعنوان اولین مرحله در استقرار مدیریت مشارکتی – ایرادات جدی در تعریف حدود وظایف و اختیارات دستگاهها، همچنین ارزشگذاری پیشنهادها وجود دارد که تثبیت این نظام در ساختار اداری ایران را با مشکل روبهرو کرده است.
|
|
واژههای کلیدی: مدیریت مشارکتی، مشارکت کارمندان، تصمیمات اداری، نظام پیشنهادها |
|
متن کامل [PDF 9730 kb]
(158 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
|
|
|
|
|
ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|